2020-02-26
2020 w prawie konkurencji – na co powinien uważać przedsiębiorca w świetle ubiegłorocznej praktyki Prezesa UOKiK

Ceny odsprzedaży, dystrybucja przez internet, zmowy przetargowe, kary dla menadżerów oraz nowe postępowania i wysokie kary za uchybienia proceduralne – przedstawiamy subiektywne antymonopolowe prognozy na 2020 rok, oparte o podsumowanie ubiegłorocznej aktywności Prezesa UOKiK. W ramach niniejszego wpisu pokażemy, na jakie obszary prawa antymonopolowego warto zwrócić uwagę w 2020 roku, prowadząc działalność gospodarczą.    

Ceny odsprzedaży znów na pierwszej linii ognia

Ubiegłoroczne doświadczenia pokazują, że wraz z poprzednią zmianą Prezesa UOKiK (tj. powołaniem Marka Niechciała) skończyło się pobłażliwe podejście do praktyki sztywnych i minimalnych cen odsprzedaży produktów (RPM). Praktyka ta, jako najcięższe ograniczenie konkurencji, stanowiła jeden z głównych powodów wszczynania postępowań i przeprowadzania przeszukań (tzw. dawn raids) przez Prezesa UOKiK w roku 2019. Co istotne Prezes UOKiK nie badał w tym zakresie tylko treści umów dystrybucyjnych, ale także faktyczne sposoby utrzymywania relacji z dystrybutorami.

Przeszukania dotyczące RPM zostały przeprowadzone na rynku sprzedaży kosmetyków, akcesoriów biurowych, rowerów czy sprzętu muzycznego. Natomiast na rynku sprzedaży suplementów diety wszczęto w tym zakresie postępowanie antymonopolowe - po przeszukaniu przeprowadzonym kilka miesięcy wcześniej.

Sam rok 2020 przywitał nas kolejnym przeszukaniem, tym razem u przedsiębiorcy produkującego sprzęt sportowy oraz decyzją w sprawie firmy Brother, która została ukarana za stosowanie RPM na rynku sprzedaży drukarek w latach 2010-2017. Z publicznie dostępnej wersji tej decyzji wynika, że pomimo, iż oficjalnie cena odsprzedaży produktów Brother określana była jako „sugerowana” – to w praktyce dystrybutorzy mieli być zobowiązani do tego, by nie schodzić poniżej konkretnego poziomu ceny, tj. do stosowania de facto ceny minimalnej.  

Wnioski dla przedsiębiorcy:

Odśwież zasady dotyczące dozwolonego wpływania na ceny odsprzedaży. Pamiętaj, że w pewnych formach może to być dozwolone. Zwracaj uwagę nie tylko na to, czy zgodna z prawem jest treść umów dystrybucyjnych, ale także komunikacja twoich pracowników z dystrybutorami. By uniknąć ryzyk, możesz stosować odpowiednie wytyczne dla takiej komunikacji. By upewnić się czy wszyscy pracownicy działają zgodnie z prawem możesz przeprowadzić audyt antymonopolowy.

E-commerce pod lupą Prezesa UOKiK

Pomimo że sprzedaż przez internet była w ostatnich latach przedmiotem wielu decyzji zagranicznych organów ochrony konkurencji (słynna już sprawa Coty, oraz postępowania w Wielkiej Brytanii dotyczące firmy PING czy chociażby francuska decyzja dotycząca spółki Stihl) – to praktyka rodzimego organu nie wydawała się skupiać na badaniu porozumień w tym kanale dystrybucji.

Rok 2019 przyniósł istotne zmiany w tym zakresie – na rynku sprzedaży rowerów toczą się dwa postępowania dotyczące zakazu sprzedaży przez internet oraz tzw. praktyki dual-pricing. Także większość wspominanych wyżej spraw dotyczących RPM – zahacza o sprzedaż przez interntowy kanał dystrybucji. Dodatkowo w ramach komentowania tegorocznej decyzji w sprawie Brother, nowy Prezes UOKiK (tj. Tomasz Chróstny) podkreślił, że: jako prezes UOKiK zamierza intensywnie przeciwdziałać tego typu praktykom, zwłaszcza w sektorze e-commerce.  

Wnioski dla przedsiębiorcy:

Jeśli twoi dystrybutorzy używają internetowego kanału sprzedaży produktów, obowiązują Cię ścisłe zasady (zakazy) wypracowane przez prawo ochrony konkurencji. By uniknąć ryzyk, warto pod tym kątem zbadać swoją strategię sprzedaży oraz faktyczne działania pracowników. Pamiętaj, że także w tym kanale można wprowadzić pewne ograniczenia.  

Nie odpowiadasz na wezwania Prezesa UOKiK – żarty się skończyły

Prezes UOKiK nałożył aż 172 000 000 PLN kary na spółkę Engie Energy za to, że ta odmówiła przedstawienia dokumentów, których zażądał urząd w ramach jednego z prowadzonych postępowań. To najwyższa kara w historii za tego typu naruszenie przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.

Wnioski dla przedsiębiorcy:

Na przedstawienie dokumentacji lub informacji Prezesowi UOKiK nie otrzymujemy zbyt wiele czasu, dlatego ważna jest szybka i sprawna reakcja – a także doświadczenie w pracy z urzędem (m.in. w kwestiach przedłużania terminu na przedstawienie żądanych dokumentów).

Jeśli otrzymujesz żądanie Prezesa UOKiK do przedstawienia informacji lub dokumentów w wyznaczonym terminie – traktuje je niezwykle priorytetowo.

Zmowy przetargowe – stały punkt programu

Zmowy przetargowe rokrocznie stanowią największy procent postępowań wszczynanych przez Prezesa UOKiK. Nie inaczej było w roku 2019. Przypominamy, że karę finansową w wysokości do 10% obrotu można otrzymać nie tylko za „ustawianie” wyników przetargu, ale także za wycofanie się z niego po wygraniu, czy za utworzenie konsorcjum z konkurentem wbrew zasadom, które dla tego typu przedsięwzięć ściśle określa praktyka Prezes UOKiK.

Wnioski dla przedsiębiorcy:

Jeśli startujesz przetargach powinieneś zwracać szczególna uwagę na właściwe kontakty z konkurentami (np. w ramach tzw. stowarzyszeń branżowych) oraz na to, czy zgodnie z prawem możesz zawrzeć umowę konsorcjum, aby wystartować w przetargu. Pamiętaj, że konsorcjum dozwolone na gruncie ustawy Prawo zamówień publicznych wcale nie musi być zgodne z zasadami prawa ochrony konkurencji.   

Kartele

Także w tym aspekcie Prezes UOKiK nie próżnuje. W ubiegłym roku pojawiły się informacje o tzw. „polskim kartelu ciężarówek”, w ramach którego dealerzy jednej z marek mieli dzielić pomiędzy sobą rynek geograficzny. W ramach tej „zmowy” dilerzy mieli również wymieniać pomiędzy sobą informacje sensytywne dotyczące cen. W dalszej części roku okazało się, że UOKiK podejrzewa o analogiczną zmowę dilerów innego producenta ciężarówek.

Prezes UOKiK sprawdza także potencjalną zmowę cenową wśród producentów kabli, a w tym roku możemy oczekiwać pierwszych decyzji, w których kary zostaną nałożone bezpośrednio na managerów, czyli osoby fizyczne.

Wnioski dla przedsiębiorcy:

Kontakty z konkurentami wymagają najwyższej ostrożności. Uwikłanie się w kartel (nawet niezależnie od woli przedsiębiorcy - poprzez pracownika) to zawsze największe ryzyko dla przedsiębiorcy, a w świetle kar dla menadżerów oraz możliwości korzystania z programu leniency także przez osoby fizyczne – ryzyko ich wykrycia wzrasta. Lepiej zapobiegać – wprowadzając odpowiednie obowiązkowe zasady postępowania dla pracowników – niż leczyć – w ramach wieloletnich postępowań administracyjnych i sądowych, które nie tylko uderzają po kieszeni, ale także w rynkową reputację.  

Inne ważne wydarzenia 2019 roku:

  • Allegro – Prezes UOKiK prześwietla rynek sprzedaży online

W grudniu 2019 roku Prezes UOKiK wszczął postępowanie antymonopolowe w sprawie nadużywania pozycji dominującej przez Allegro, m.in. poprzez faworyzowanie własnych produktów. Sprawa potwierdza, że rynek sprzedaży internetowej jest pod obserwacją UOKiK.

  • Informowanie o zmowie łatwiejsze i bezpieczniejsze dla sygnalisty - a groźniejsze dla przedsiębiorcy

Również w grudniu 2019 roku Prezes UOKiK uruchomił nową platformę dla sygnalistów, która zapewnia im anonimowość nawet wobec pracowników urzędu. Jest to platforma on-line, przez którą każdy może zgłosić naruszenie, a nawet przesłać do urzędu stosowną dokumentację (zdjęcia, pdf, itp.) – podobna do tej, której używa Komisja Europejska, czy niemiecki Bundeskartelamt.  

Założeniem jest, że platforma powinna przyczynić się do wzrostu liczby postępowań prowadzonych przez Prezesa UOKiK i umożliwić nie tylko uzyskiwanie informacji o zmowach, ale także konkretnych dowodów. Z drugiej strony nie daje ona możliwości weryfikacji fałszywych donosów – np. skierowanych przez konkurentów lub inne nieżyczliwe podmioty, wobec przedsiębiorców nienaruszających przepisów prawa.

  • Nowy Prezes UOKiK

W styczniu 2020 roku nowym Prezesem UOKiK został Tomasz Chróstny – dotychczasowy wice-Prezes UOKiK – odpowiedzialny m.in. za kwestie tzw. zatorów płatniczych. Z dotychczasowych wypowiedzi nowego Prezesa wynika, że ostatnia polityka UOKiK nakierowana na porozumienia dystrybucyjne, internet oraz zmowy przetargowe będzie kontynuowana.

  • Unijne reformy prawa konkurencji coraz bliżej – weryfikacja strategii rynkowych najprawdopodobniej będzie konieczna

W roku 2019 Komisja Europejska uruchomiła konsultacje publiczne dotyczące reformy rozporządzenia w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień wertykalnych i praktyk uzgodnionych. Na początku 2020 roku rozpoczęły się także konsultacje dotyczące rozporządzeń dotyczących tzw. „włączeń horyzontalnych”. Najprawdopodobniej czeka nas zatem konieczność dostosowania się do nowych przepisów. Eversheds Sutherland bierze udział w tych konsultacjach – w tym spotkaniach z Komisją Europejską – wobec czego będziemy informowali o bieżących postępach w pracach legislacyjnych.    




Dodaj komentarz
Nick/Pseudonim
WWW
Treść

Powiadamiaj mnie o nowych komentarzach do tego artykułu
E-mail (ukryty)


O serwisie

Blog kancelarii Eversheds Sutherlandna którym piszemy o otoczeniu prawnym wytwarzania, sprzedaży, promocji i utylizacji produktów konsumenckich. Omawiamy kierunki zmian w prawie konsumenckim i ich wpływ na biznes m.in. w kontekście "Nowego ładu dla konsumentów" KE. Poruszamy kwestie regulacyjne związane z pełnym cyklem życia produktu - od pomysłu przez wprowadzenie do obrotu, działania promocyjne, dystrybucję, handel międzynarodowy, relacje z konsumentami, w tym sprawy związane z rękojmią, gwarancją i odpowiedzialnością za produkt przez prawo konkurencji, utylizację i recykling produktów oraz zgodność działalności biznesowej z regulacjami i najlepszymi praktykami dotyczącymi ochrony środowiska. Odnosimy się również do zagadnień związanych z prawnymi aspektami doboru marki produktu oraz egzekwowaniem jej skutecznej ochrony. Serwis tworzą prawnicy zespołu Commercial oraz zaproszeni goście.  

O autorach
Bądź na bieżąco

Zapisz się na newsletter. Zostaw nam adres e-mail, a powiadomienie o nowym wpisie dostaniesz na swoją skrzynkę. Do subskrybentów bloga w pierwszej kolejności trafiać będą również przygotowywane przez nas materiały specjalne.


Tagi
UOKiK (6)gry wideo (6)gry komputerowe (6)Koronawirus (6)prawo autorskie (5)
dyrektywa omnibus (5)GameDev (5)sprzedaż online (4)RODO (4)konsumenci (4)COVID-19 (3)sprzedaż detaliczna (3)Dane osobowe (3)sprzedaż konsumencka (3)ochrona własności intelektualnej (3)wyroby medyczne (3)konsument w sieci (3)zbiorowe interesy konsumentów (2)Komisja Europejska (2)domeny (2)gospodarka obiegu zamkniętego (2)środki ochrony indywidualnej (2)ochrona środowiska (2)wprowadzenie do obrotu (2)Pośrednictwo internetowe (2)nieuczciwe praktyki rynkowe (2)Usługi telekomunikacyjne (2)umowy (2)Badania kliniczne (2)piractwo domenowe (2)uprawnienia konsumenckie (2)placówki handlowe i usługowe (2)reklama (2)system kaucyjny (2)prawo konkurencji (2)P2B (2)produkt jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (1)Prawo komunikacji elektronicznej (1)jednoosobowi przedsiębiorcy (1)wyroby akcyzowe (1)aktualizacja oprogramowania (1)kodeks cywilny (1)akcyza (1)Znakowanie (1)naruszenie znaku towarowego (1)substancje niebezpieczne (1)odstąpienie od umowy (1)Produkty lecznicze (1)Rozszerzona odpowiedzialność producenta (1)sklep internetowy (1)Max Schrems (1)Dyrektywa Digital Single Market (1)greenwashing (1)social media (1)zatory płatnicze (1)Nowy ład dla konsumentów (1)internet rzeczy (1)dyrektywa plastikowa (1)sprzęt RTV/AGD (1)Platforma Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (1)inteligentne urządzenia (1)znaki towarowe (1)Europejska Agencja Chemiczna (1)produkty biobójcze (1)odpowiedzialność za produkt (1)opłata recyklingowa (1)substancje chemiczne w produktach (1)muzyka (1)TSUE (1)zielony ład (1)Privacy shield (1)influencer marketing (1)Marketing bezpośredni (1)
więcej...
Archiwum
2024
Poznaj inne nasze serwisy

Blog kodeksWpracy.pl
Blog PrzepisNaEnergetyke.pl

Ta strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych oraz dla prawidłowego funkcjonowania strony. Każdy może zaakceptować pliki cookies albo poprzez ustawienia przeglądarki lub wyrażenie zgody poniżej. Możliwe jest także wyłączenie cookies poprzez ustawienia przeglądarki, dzięki czemu nie będą zbierane żadne informacje. Dowiedz się więcej w naszej polityce prywatności.



Przechodzę do serwisu